Mengücekliler, Malazgirt Savaşı'ndan sonra Anadolu'da Erzincan, Kemah, Divriği yörelerinde kurulmuş Türk devletlerinden birisidir. Gürcülere ve Rumlara karşı başarıları vardır.[Kaynak belirtilmeli] Kurucusu Malazgirt Savaşı'na komutan olarak katılmış Mengücek Gazi 'dir. Mengücekliler Devleti'nin 1080 yılında kurulduğu kabul edilmektedir.
Mengücek Gazi, Anadolu'nun fethi sırasında Erzincan, Kemah, Divriği ve Karahisar'ı zaptetmişti. Kendisi bu çarpışmalarda şehit düştü. 1142 yılında Mengücek Gazi'nin oğlunun iktidara gelmesiyle Erzincan kolu ve Divriği kolu olmak üzere ikiye bölündüler. Erzincan kolunu 1228 yılında Erzincan'ı alan I. Alaeddin Keykubat bitirmiştir. Divriği kolu 1252 yılında hakimiyetini kaybetmiştir.
Mengücekliler sanatta da ilerlemiştirler.Divriği'de bulunan bazı eserleri zamanımıza kadar gelmiştir. Divriği'deki Kale Câmii bunlardandır ve 1180'de Şâhin-şâh Süleymân tarafından yaptırılmıştır.
Yine Divriğideki Ulu Câmii de Mengücüklerden Ahmed Şâh tarafından 1228-89 yılında inşâ ettirilmiştir. Bu câmiin kapıları sanat tarihi bakımından oldukça değerli kabul edilir. Ulu Câmii'n minberini ve hisarın kapılarından birini de Ahmed-şâh yaptırmıştır. Behrâm Şâh'ın kızı Turan Melek tarafından Ulu Camii'ye bitişik olarak yaptırılan Dârüşşifâ da önemli Mengücekli eserlerindendir.