Attila'nın Savaş Anlayışı Üzerine

20 Haziran 451'de Fransa'nın kuzey-doğusunda, Katalon Tarlaları diye anılan bölgede Avrupa'nın bir nevi kaderini belirleyecek bir savaş başlamak üzereydi. 451 yılının ilk aylarında Ren Nehri'ni geçen Hun Ordusu hızla Fransa içlerine ilerliyordu. Şehirler arka arkaya düşüyor ve Roma'nın Gaul üzerindeki hakimiyeti gittikçe tehlikeye giriyordu.
Şimdi Gaul'un kaderi burada, Chalons Savaşı'nda belirlenecekti. Hun Ordusu'nun başında Attila, Roma ittifakının başında ise Flavius Aetius bulunuyordu.

Bu savaş Hunların Ren Nehri gerisine çekilmeleriyle ve Gaul üzerindeki amaçlarının gerçekleşmesinin önlenmesiyle sonuçlanmış ise de, Attila'nın savaştan önce komutanlarına ve askerlerine yaptığı ve kendi askerlik anlayışını özetleyen şu konuşma dikkate değerdir:

"Bu kadar milletler üzerinde kazandığımız zaferlerden sonra şimdi dünyayı istila etmek üzere olduğumuz sırada sizi teşci etmeyi yerinde bulmam, çünkü bu ancak acemi kumandanlara, tecrübesiz orduya karşı irad olunur. Harp olmadıktan sonra, sizin için harbin manası nedir? Bir kahraman için, elinde silahıyla intikam alması kadar tatlı birşey var mıdır? Tabiatın, kalbi intikam hissi ile doldurması en büyük lütuftur. Bunun için herhalde düşmana hücum edelim, çünkü daima hücum eden daha cesurdur. Bu birleşmiş kavimlere ehemmiyet vermeyiniz. Zaten müdafaa için birleşme bir korku alametidir.

Görmüyor musunuz? Daha hücumdan evvel onları korku sardı. Tepelere çıkmak istiyorlar, buralarda da kendini kurtaramayacak, düz yerlerde ilticagah arayacaklar, buna da muvaffak olamayacaklardır. Romalıların pek beceriksiz silah kullandıklarını biliyoruz. Bunun onlar için ilk muvaffakiyetsizlik alaimi olduğunu söyleyemem, fakat toz tabakası onların aleyhinedir. İntizamsız bir surette birleşerek kalkanlarıyla müdafaa etmek istiyorlar. Bunlara hiç ehemmiyet vermeyerek Alanlar ve Vizigotların üzerine hücum ediniz. Burası harbin en kuvvetli olacağı taraftır.

Sinirler kesilince uzuvlar düşer ve kemikler çökerse vücut kendini tutamaz. Kalpleriniz heyecanlansın, adetiniz vechile heyecanla hücum ediniz. Silahlarınızın kuvvetini, Hunların azametini gösteriniz. Eceli gelen yatağında da ölür. Harp olmamış olsa idi, bu kadar milletler üzerinde Hunlar hakimiyet kurabilir miydi? Maeotis kapalı, gizli yollarını asırlardan beri ecdadımıza neden açtı? Muvaffakiyetten eminim. Bu harp meydanı Hunlara iyi talih vaadetmektedir. Düşmana ilk oku ben atıyorum ki okumun değdiği adam, defnedilmiş insan demektir. Zira Attila harp etmektedir."

Attila'nın konuşmasının kaynağı:
-Orta Asya Türk Devletlerinde Ordu ve Savaş Stratejileri - Mustafa Kalkan