İbrahim Refet Bele

İbrahim Refet Bele
1881-3 Ekim 1963

Tuğgeneral İbrahim Refet Paşa
Doğum Yeri: Selanik
Ölüm Yeri: İstanbul
Bağlılığı: Osmanlı İmparatorluğu
Hizmet yılları: 1912 - 8 Aralık 1926
Rütbesi: Osmanli:Mirliva
T.C.:Tümgeneral
Kumanda ettiği: XXII Kolordu
Savaş/Çatışma: Balkan Savaşları, Kurtuluş Savaşı
Madalya

İstiklal Madalyası
Sonraki İşi: Milletvekili


İbrahim Refet Bele (d. 1881, Selanik – ö. 3 Ekim 1963, İstanbul), Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş yıllarında İçişleri Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı görevlerinde bulunmuş Kurtuluş Savaşını başlatan beş komutandan birisi olan (diğerleri Mustafa Kemal Paşa, Ali Fuat Paşa, Kâzım Karabekir ve Rauf Orbay) asker ve devlet adamı.

******’ün çalışma arkadaşlarındandır. 19 Mayıs 1919’da Mustafa Kemal ile Samsun’a çıkarak Kurtuluş Savaşı’nı başlatanlar arasında yer almıştır. Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci Milli Savunma Bakanı’dır. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kurucuları arasında bulunur.

1881 yılında İstanbul'da doğdu. 1912’de Harp Akademisi’ni bitirdikten sonra Trablusgarp,Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı’na katıldı. 1918’te Jandarma Genel Komutanı oldu.

17 Mayıs 1919’da Mustafa Kemal’in müfettiş olarak görevlendirildiği 3. Orduya bağlı, merkezi Sivas’ta bulunan 3. Kolordu Komutanlığı görevi ile İstanbul’dan ayrıldı ve Mustafa Kemal Paşa ile birlikte 19 Mayıs’ta Samsun’a geldi. Erzurum Kongresi’ne ve Samsun delegesi olarak Sivas Kongresi’ne katıldı. Aydın çevresinde ayaklanmalar çıkması üzerine Aydın Kuvay-i Milliye Komutanlığı’nı üstendi. Çerkez Ethem Ayaklanması’nı bastırdı. Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı'na İzmirüyesi olarak katıldı, Ağustos 1919’da Ankara’ya geldi ve Birinci Dönem TBMM’de İzmir millletvekili olarak mecliste yer aldı. 6 Eylül 1920’de Dahiliye Vekilliğine (İçişleri Bakanlığı) seçildi.

9 Kasım 1920'de Güney Cephesi Komutanlığına atandı. 10 Ocak 1921'de Tümgeneralliğe yükseltildi. 5 Mayıs’ta Cepheden ayrıldı.

30 Haziran 1921'de ikinci defa Dahiliye Vekilliğine seçildi. Mustafa Kemal Paşa’nın Başkumandan olduğu 5 Ağustos 1921'de Milli Müdafaa Vekâletine getirildi. 10 Ocak 1922'de Milli Müdafaa Vekâletinden çekildi.

II. dönem meclis seçimlerinde İstanbul milletvekili seçildi. 16 Aralık 1922'de Trakya Komutanlığını üstlendi. 8 Ekim 1923'te Komutanlığın kaldırılmasıyla Meclisteki görevine döndü.

9 Kasım 1924'te Halk Fırkası’ndan istifa etti. 17 Kasım'da kurulan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının kurucuları arasında yer aldı. Mustafa Kemal Büyük Nutkunda sık sık İstiklal Savaşını birlikte başlattıkları Ali Fuat Paşa, Kâzım Karabekir ve Rauf Orbay gibi, kendisini de eleştirmiştir.

******’e karşı yapılan İzmir Suikastı girişimi nedeniyle kendisi de Ali Fuat Paşa, Kâzım Karabekir ve Rauf Orbay ile birlikte tutuklandı, İstiklal Mahkemesi’nde yargılandı ve beraat etti. 1 Kasım 1926'da milletvekilliğinden istifa etti. 8 Aralık 1926'da kendi isteğiyle askerlikten emekliye ayrıldı. 1935 yılına kadar politikadan uzak kaldı. V. Dönemde İstanbul'dan milletvekili seçilerek yeniden Parlamentoya girdi.

VI, VII, ve VIII. Dönemlerde de İstanbul Milletvekili seçilerek TBMM'deki yerini 1950'ye kadar korudu. 8 Nisan 1950'de Beyrut'taki Birleşmiş Milletler Ortadoğu Filistin Mültecilerine Yardım ve Bayındırlık Ajansı Türkiye Delegeliğine atandı. 22 Şubat 1961'de bu görevden ayrıldı.

3 Ekim 1963'te İstanbul'da öldü.